هرچه از عمر انسان بگذرد باید لذت عمیق‌تری ببرد.

بعضی از عارفان در غرب، مخصوصاً #مایستر_اكهارت، گفته‌اند:
ملاک اخلاقی زیستن همین است كه هرچه از عمر انسان بگذرد باید لذت عمیق‌تری ببرد.
جمله معروف اكهارت در این باره این است كه:
«فقط پیرمردان و پیرزنان حق دارند برقصند و دست‌افشانی و پایكوبی كنند»،
چون لذتی كه پیران می‌برند اصلاً قابل مقایسه با لذتی كه یك جوان می‌برد، ولو اینكه اخلاقی هم زیسته باشد، نیست.

اكهارت، مانند #مولوی و #عین‌القضات در فرهنگ ما و بسیاری از عارفان در فرهنگهای دیگر، معتقد است كه اخلاقی زیستن یعنی فراموشی خود و تنها اندیشیدن به دیگران و، به نظر بسیاری از عارفان، به همة موجودات دیگر. انسانها حتی وقتی كه اخلاقی زندگی می‌كنند خیلی كمتر خود را فراموش می‌كنند، اما اكهارت می‌گوید تمام زندگی انسان باید تمرین خود فراموشی باشد.
بیشتر اخلاق‌های عرفانی دنیا، چه در عرفان‌های شرقی و چه در عرفان‌های غربی، مبتنی بر نفی انانیت‌اند تا حدی كه به صفر برسد كه آن وقت انفجار شادی و آرامش است؛ انسان به قیمت اینكه خود را فراموش نمی‌كند ناشاد و مضطرب است.

#سقراط می‌گفت:
فلسفه؛ تمرین مردن است و به معنای عمیقی حق با اوست. اكهارت در اشاره به این سخن می‌گوید: عرفان تمرین شاد زیستن است.

این قول خیلی جدی‌ای است و در روانشناسی های اخلاق جدید، مثلاً در روانشناسی فراشخصی، كسانی مثل #كن_ویلبر می‌گویند:
انسان باید بیاموزد كه هرچه بیشتر خود را فراموش كند. ولی این را می‌توانم بگویم كه این باغ سبزی كه عارفان نشان می‌دهند، ولو اینكه نمی‌فهمیم، چیز جالبی است.

@molanatarighat

#مصطفی_ملکیان
.