کلام عرفانی

موجودی نیست که ممکن باشد و وجوب ذاتی نداشته باشد مگر اینکه جهتی از کمال را داراست و جهاتی از فقر را؛ یعنی در جنبۀ کمال، وحدت دارد و در جنبۀ فقر، کثرت.تمام این موجودات از نفوس افلاکی گرفته تا نفوس ناطقۀ جزئیه در وجه کمال و نیز وجوه فقرشان، عشقی دارند برای رسیدن به کمالشان. این عشق، در آن‌ها شوق ایجاد می‌کند تا در طلب محبوبشان حرکت کنند. لذا عشق و شوق به کمال و گریز از نقص، در تمام مراتب موجودات، سریان دارد.

https://t.me/hayatarefaneh

کلام اخلاقی

انسان موجودی است که اطوار گوناگون دارد: از جمادی حرکت می‌کند و به نباتی می‌رسد و سپس مراتب حیوانی، بشری، عقل هیولانی، بالملکه و فعال را طی می‌کند. با این حساب انسان، عاشق و طالب یک مرتبه نیست و به یک صورت، قانع نمی‌شود؛ بلکه به دریافت صور بی‌نهایت و تمام مراتب وجود، عشق و شوق دارد. چه در لذات دنیوی مثل جاه و مال که اگر حاکمیت تمام دنیا را هم داشته باشد سیر نمی‌شود و به دنبال فتح سیارات دیگر است و چه در مقاصد اخروی مثل علم و حال که هرچه بالاتر رود باز هم طلب مراتب بالاتر را دارد و اشتیاق و حرصش بیشتر می‌شود.

https://t.me/hayatarefaneh